Bolivia

Bolivia

Het land Bolivia is 28 keer zo groot als Nederland en heeft 8 miljoen inwoners. Bolivia is verdeelt in negen provincies en het is het armste land van Zuid-Amerika. Er zijn verschillende vormen landschappen te vinden, zoals bergen, grasland en oerwoud. Er zijn 36 verschillende etnische groepen te vinden, ieder met haar eigen taal en cultuur. De grootste groep is de 'Quechuas' met 4 miljoen personen.

Onafhankelijk van Peru
Bolivia is pas 183 jaar onafhankelijk van Peru en heeft vanaf die periode een achterstand moeten inhalen. De achterstand kwam door de leegroof van de Spanjaarden en de onderdrukking waar het volk onder geleden heeft. Niet één regering is werkelijk in staat geweest om het land uit die nasleep te kunnen halen. Na de onafhankelijkheid in 1825 tot nu toe heeft Bolivia 83 presidenten gekend. Dat geeft al iets aan.

Het armste land
Bolivia is het armste land van Zuid-Amerika. Iets waar wij als zendelingen dagelijks mee geconfronteerd worden. Veel mensen bedelen, zoeken in afval voor etensresten of proberen iets te verkopen om te overleven. Daardoor is de straat criminaliteit erg groot en moet je dagelijks op je hoede zijn.

President Evo Morales Ayma
Nu heeft Bolivia voor het eerst een etnische president: Evo Morales Ayma. Hij is in 1959 in Oruro geboren en heeft zich ontwikkeld als een politiek leider. Vanaf december 2005 heeft hij zich zelfs tot president weten te verkiezen. Zijn regering brengt grote socialistische veranderingen en dat ook nog in een snel tempo. Dat brengt een grote onrust en verdeeldheid onder het volk. Sommigen denken dat het een strijd tussen de armen en rijken is, maar dat is niet zo. Er zit meer achter.

De Here Jezus bouwt Zijn gemeente
Ondanks dat er vele opstakels zijn die het werk hinderen, is het zeker dat Jezus Christus Zijn gemeente bouwt. Soms niet in grote aantallen, maar wel door het toevoegen van enkelen en door geestelijke groei onder de gelovigen. Zojuist zijn er drie Bijbel conferenties afgesloten die onder drie groepen gehouden werden, te weten: de Chimanees, Esa Ejjas en de Quechuas. Op al de drie conferenties was het duidelijk dat er groei onder de kerken in de etnische groepen van Bolivia aanwezig is.

Het eerste jaar

Het eerste jaar stond in het teken van het leren van de Boliviaanse taal en cultuur. In dat eerste jaar woonden wij op het terrein van de dormschool (internaat) van de zending, Tambo genaamd. Dat was erg prettig omdat onze dochters bij ons konden blijven. Het voordeel hiervan was ook dat wij de school, de leraren en de dorm-ouders leerden kennen. Dat was voor ons een zegen, want we wisten dat we het jaar erop hun daar "achter" moesten gaan laten.

Het jaar is voor ons erg goed geweest. Vanwege Gods genade en hard werken verliep het leren van de taal en de cultuur redelijk. Al snel maakten we ook vriendschappen met Bolivianen die in de buurt van de school woonden. Vanwege deze vriendschappen voelden we ons dan ook meer en meer “thuis” in mooie Bolivia.

Tijdens dat jaar leerden we ook meer over de verschillende bevolkingsgroepen die Bolivia kent. Zoals eerder vermeld, vormen de Quechua's de grootste groep. Daarna de Ayamara's. Daarnaast zijn er nog eens 37 groepen met elk hun eigen taal en cultuur. Stammen waaronder New Tribes Mission werkt zijn: Quechua's, Esa Ejja's, Yuci's, Trinitario's, Simba's en Guarayo's.

Bergdorp La Laja
We woonden en werkten van mei 2002 tot december 2007 in het dorpje La Laja. Het dorp ligt op een hoogte van 2850 meter in het Andesgebergte van Bolivia. Via een zandweg moesten we het dorp bereiken. In het begin was de weg erg slecht, maar is in de loop de tijd iets verbeterd. De bevolking van La Laja bestaat ongeveer uit 650 mensen, genaamd “Lajeños” en verder wat 'Quechuas'.

De taal en het bestaan
Er wordt een mix van het Spaans en Quechua gesproken. Ze leven van de landbouw en het houden van wat vee. De meeste bewoners hebben er een redelijk bestaan. Slechts drie families in het dorpje zijn echt arm en hebben geen eigen bezittingen of velden.

De kinderen
Er zijn veel kinderen in La Laja. Die gaan naar een locale school toe. Er komen ook kinderen uit andere dorpen naar deze school. Sommigen moeten daar één of twee uur voor lopen... Het onderwijs is niet erg goed, maar de kinderen leren in ieder geval lezen en schrijven.

Afval en vervoer
Het dorp heeft geen afvoersysteem en niemand verzameld het afval. Je kunt je dus voorstellen hoe vies het dorp kan zijn. Om bij een redelijke markt te komen om groenten, kaas, fruit en melk te kopen moeten ze twee uur rijden. Omdat er maar een paar auto's zijn, gaan er zo veel mogelijk mensen per keer mee.

De ontwikkeling van La Laja
Het dorpje ontwikkelt zich langzaam. Sinds 2004 is er elektriciteit en een watersysteem. In het jaar 2006 werd het watersysteem herbouwd met een betere opvangtank, filters, pijpleidingen enz. Het project werd door ons geleid en werd financieel ondersteund vanuit Nederland. Dit geldde ook voor het opknappen van de plaatselijke school.

Onze bediening in La Laja

Omdat wij als gemeentestichters in La Laja werkzaam zijn, is alles wat we doen gerelateerd aan die bediening. Terwijl Nel en ik in het dorp werkten, leven onze kinderen Nanda en Nadina acht uur rijden bij ons vandaan in een 'dorm'. Daar leven ze samen met hun 'dormouders' en andere zendingskinderen die in dezelfde situatie zitten als zij, weg van hun ouders.

Het onderwijzen van bijbellessen; mensen komen tot geloof
De meeste tijd hebben we tot nu toe besteed aan het voorbereiden van Bijbellessen uit het Oude en Nieuwe Testament. In augustus 2005 zijn we begonnen met het onderwijzen van deze lessen. Het gevolg hiervan was dat in maart 2006 een man, Líder Guttíerrez, de Heer Jezus Christus aanvaardde als zijn Verlosser. Daarna volgden 5 kinderen en als laatste nog een man en een vrouw. (Klik hier voor foto's)

Monte Único
Tijdens ons verblijf in La Laja kregen we ook de mogelijkheid om onderwijs te geven in een klein dorpje dieper het gebergte in, genaamd Monte Único. De afstand was slechts 12 kilometer, maar we deden er gemiddeld 45 minuten over. De weg was erg slecht en tijdenshet regenseizoen haast onbegaanbaar. Elke woensdagavond gaven we Bijbelstudie en af en toe sprak Jack op de zondagavond.

De diensten waren eenvoudig, maar er werd er werd met een liefdevol hart samengekomen, gezongen en naar het Woord geluisterd. In één jaar zijn we chronologisch door de Bijbel gegaan en dat heeft de Gemeente geholpen om een goed overzicht te hebben.

Daarnaast hebben we thematische lessen gegeven over geloofszekerheid, de doop en het gemeenteleven. Dit leidde tot het dopen van verschillende broeders en zusters waaronder drie oudsten.

Cochabamba - Santa Cruz - Cochabamba
Januari 2007 verhuisden we naar de stad Cochabamba. Een stad met ongeveer 800.000 inwoners. Het doel van de verhuizing was een verandering van onze bediening. Jack werd lid van de dagelijkse leiding van NTM-Bolivia en omdat in Cochabamba ons hoofdkantoor is gevestigd, moesten we daar wonen.

Als taken had hij:

• het begeleiden van zendelingen die in verschillende gebieden werkzaam waren.
• het bemoedigen en ondersteunen van nieuwe zendelingen in voorbereiding.
• het begeleiden van bestaande gemeentes in het gemeente opbouw werk.

Daardoor vloog hij rgelmatig met het zendingsvliegtuig naar de verschillende werken waar NTM aanwezig was. Niet altijd even prettige vluchten, maar dankbaar voor elke behouden aankomst.

Naast het leiden van de organisatie die 32 zendelingen heeft, was Jack betrokken bij het begeleiden van nieuwe werken, bestaande werken en de lokale kerken. Daardoor sprak hij regelmatig en gaf hij studies in diverse plaatsen. Later zijn we meer onderwijs in bestaande kerken gaan geven. 

Nel was betrokken bij een weeshuis waar ze enkel malen per week meewerkt aan het verzorgen van babies. De meesten daarvan zijn te vondeling gelegd en andere zijn bij het vuilnis gevonden.

Het fijne van het wonen in de stad was wel dat na 6 jaar Dormschool, onze dochters Nanda en Nadina weer bij ons thuis kwamen wonen en we weer een "gewoon" gezinsleven konden opbouwen. Ook van deze tijd hebben we enorm genoten en mochten vrucht op ons werk zien.

Andere bediening

Na een onderbreking van 4 jaar in Nederland (eind 2008 t/m november 2012) keerden we in 2012 terug naar Bolivia en hebben daar tot eind 2014 opnieuw gewoond en gewerkt. Eerst hebben een jaar in Santa Cruz gewoond om daarna weer naar Cochabamba te verhuizen. Daarvanuit hebben we in verschillende Kerken/Gemeenten in Bolivia onderwijs gegeven over zending. Doordat Cochabamba centraal ligt was het makkelijker om daaruit vandaan naar andere gedeelten van Bolivia te reizen.

De Heere opende vele deuren bij verschillende denominaties. Het was duidelijk te bemerken dat de kerk van Bolivia een heel stuk achter op het westen loopt wat betreft zending, maar de kerk staat open en zoekt ook hulp op het gebied van een Bijbels perspectief op zending.

Tijdens de presentaties en lessen die we verzorgen, geven we antwoorden op vragen als; Wat is zending nu eigenlijk?, Wat is de rol van de kerk? Hoe een zendingswerkgroep op te zetten? Waar is de meeste nood? en Wat is nu eigenlijk crossculturele zending? Op dit terrein mogen we de leiders en gemeenteleden verder helpen.

Halverwege het jaar 2014 bemerkte we toch dat er een verandering aan zat te komen. Deze is dan ook werkelijkheid geworden en op 12 december 2014 namen we afscheid van Bolivia om per 2 januari 2015 een nieuwe bediening in Duitsland op te pakken. Daar hebben we t/m 10 augustus 2016 als directeursechtpaar en als docent mogen dienen bij Gospel for Europe Ministry Bible School in Grönebach.